Әбу Ханифа ғылыми-зерттеу орталығы

Оқу орнының жанында 2011 жылдан бері Әбу Ханифа  ғылыми-зерттеу орталығы жұмыс істейді. Орталық Нұр-Мүбарак Египет ислам мәдениеті университеті қызметінің негізгі бағыттары бойынша кешенді зерттеулердің орындалуын қамтамасыз етуші, сондай-ақ оқу орнының ғылыми-зерттеу, баспа жұмыстарын үйлестіретін және ұйымдастыратын құрамды бір бөлігі болып табылады.     Бұрын Орталыққа РhD докторлары Алау Әділбаев, Қайрат Құрманбаев жетекшілік жасаған. Орталықтың қазіргі  директоры ‒ филология ғылымдарының докторы, профессор ‒ Шамшәдин Керім.

Орталықтың негізгі мақсаттары:

–  Республикадағы исламтану бағытында қызмет жасап жатқан діни оқу мекемелерін ханафилік мектептің тәлім-тәрбиесін насихаттайтын кітаптар, әдебиеттероқулықтар мен оқу-әдістемелік әдебиеттермен толыққанды қамтамасыз етуге көмектесу;

‒ Дін мен мазһаб біртұтастығы – қоғамдағы тыныштықты сақтап қалудың ең негізгі факторы. Сондықтан да ислам дінінің Орта Азия мен Қазақстан аймағына таралып, орнығуынан кейін халқымыздың арасында тарап, төзімділік пен жеңілдік жолын ұстанған ханафи мәзһабы түсінігі мен ұлттық мәдениеттің өзара ықпалдастығының қаншалықты дәрежеде орын алғандығын, бұрынғы тарихи кезеңдердегі ұлттық идеяның қалыптасуы мен дамуындағы рөлін, дін қайраткерлерінің идеологиялық ұстанымдарының мемлекетпен өзара байланысын, дәстүрлі мұсылман қазақ қоғамының ұлттық тұтастығын қалыптастырудағы өзіндік орнын анықтау;

‒ Қазақстан аумағында Әбу Ханифа мазһабының таралуы мен орнығу тарихын зерттеу және оның мұсылман қазақ қоғамындағы негізгі кезеңдерін, идеологиялық орталықтары мен мектептерін айқындау;

‒ Ханафи мазһабы шеңберінде қазақстандық дін ғалымдарының еңбектерін анықтау әрі жинау;

‒ Қазақстандағы ұлттық мәдениеттің дамуы мен қайта жаңғыруындағы дәстүрлі исламның ықпалын зерделеу;

‒ Ислам өркениетінің дамуына өзіндік үлесін қосқан қазақ дін ғұламаларының шығармашылығын зерттеу, олардың мұраларын кеңінен насихаттау;

‒ Бұрынғы және қазіргі кезеңдегі дәстүрлі исламның Қазақстандағы ұлттық тұтастық қалыптастырудағы рөлі мен ықпалын зерттеу;

‒ Ханафи мазһабына қатысты қолжазбаларды жинақтап, тарихи-классикалық шығармаларды аударып, жариялаумен қатар заман талаптарына сай шығарылған заманауи фиқһ ғалымдарының еңбектерін де ғылыми қолданысқа түсіру;

‒ Шет тілдердердегі ислам құндылықтарына насихаттайтын ғылыми, ағартушылық көпшілікке арналған кітаптарды, діни оқу орындарына арналған оқулықтар мен оқу құралдарын іріктеп, аудару, сөздіктер құрастыру;

‒ Оқытушы-профессорлар құрамының ғылыми жұмысқа деген белсенділігін арттыру, ғылыми, ғылыми-техникалық, инновациялық бағдарламалар мен гранттық байқауларға қатыстыру арқылы университетті біртұтас ғылыми-инновациялық кешенге айналдыру;

‒ Студенттер мен жас мамандардың ғылыми потенциалын дамыту, сондай-ақ олардың арасынан неғұрлым қабілетті және дарындыларын университеттің ғылыми-инновациялық жұмыстарына тарту.

Нұр-Мүбарак университеті Қазақстандағы  исламтану, дінтану, араб филологиясы  бағытындағы отандық және египеттік білікті мамандар қызмет ететін, ғылыми зерттеу жүргізетін орталық  ретінде танымал. Оқу орны 2014 жылы 11 наурыз күні «Ғылым туралы» Қазақ Республикасының Заңының 23 бабына сәйкес Нұр-Мүбарак Египет ислам мәдениеті университеті ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет субъектісі ретінде аккредиттелді. Университетте жыл сайын «Исламтану және араб филологиясы мәселелері» атты тақырыпта ғылыми-тәжірибелік конференция ұйымдастырады. Қазір осы дәстүрлі конференцияның материалдары ХVI том болып жарыққа шықты.

 Ғылыми жобалары:

2013-2016 жылдары ҚР Білім және ғылым министрлігінің ғылыми зерттеулерді гранттық қаржыланжырумен * «Қазақстанда діни тұтастықты қалыптастыруда ханафи мәзһабының орны, мән-маңызы: тарихы, ғылыми мұрасы, қазірі және оны дамыту стратегиясы» атты жоба мен жұмыс атқарды (жоба жетекші профессор ‒ Ш.Керім

Қазір  ҚР Білім және ғылым министрлігінің ғылыми зерттеулерді гранттық қаржыландыруға арналған конкурсынан жеңіп алған.

 *«Қазақ қоғамында діни сананы қалыптастыруда матуриділік сенім жүйесінің рөлі мен Ислам іші плюрастік дискурс шығару перспективалары» деген жобамен жұмыс істеуде (Жоба жетекшісі-доцент А.Әділбаев).

ӘБУ ХАНИФА ҒЗО-ның ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ 25 ЖЫЛДЫҚ ТӘУЕЛСІЗДІГІНЕ ТАРТУЫ!

Орталықта дайындалып, жарық көрген кітаптар:

       І. Әбу Ханифа мазһабы , Қазақстаннан шыққан мазһаб ғұламалары, олардың еңбектері туралы: 

• Алау Әділбаев , Шәмшат Әділбаева. Әбу Ханифа және Ханафи мәзһабы. 2011;
• Алау Әдилъбаев , Шамшат Адильбаева. Абу Ханифа и ханафитский мазхаб. А., 2014 ;
• Алау Әділбаев, Имам Мади Түсіпхан. Имам Ағзам Әбу Ханифаның ғибратқа толы ғұмыры , 2015 ;
• Шамшәдин Керім. Сығанақ саңлағы: монография, 2012 ;
•   Шамшәдин Керім . Қауам ад-дин әл-Фараби –ғұлама ғалым, ақын : монография , 2017 ;
• Кердерлік Ханафи ғұлама(дайындаған Имаммади Түсіпхан) А.,2015 ;
• Хусам ад-дин ас-Сығнақи . Ат-Тасдид фи шарх ат-Тамһид, арабша қолжазба негізінде мәтін алғысөз, түсініктер, сондай-ақ қазақша алғысөзбен бірге(дайындағандар: Ш.Керім,С.Тәжібаев) , 2016 ;
• Қауам ад-дин әл-Итқани әл-Фараби. Әл-Қасида маусума би лалали әл-маунат фи сарф уа шархиһа арабша қолжазба негізінде мәтін алғысөз, түсініктер, сондай-ақ қазақша алғысөзбен бірге (дайындаған: Ш.Керім) . А., 2016;
• Қайрат Құрманбаев. Хусам ад-дин әс-Сығнақи еңбектеріндегі «усул әл-фиқһ» ілімінің лингвистикалық негіздері , 2018 ;

       ІІ. Оқулықтар мен оқу құралдары:

• Ақатаев Е.Б. Ислам ғибадаты. Оқулық (І – ІІ том), 2013;
• Алау Әділбаев. Ханафи мәзһабы. Оқу құралы, 2014;
• Батталұлы Ризабек . Ақида сабақтары, 2014 ;

ІІІ. Танымдық кітаптар:

• Батталұлы Р.Құран экзегетикасы: Муфассирлердің және Әбу Ханифа мәзхабы ғалымдарының ұқсас ұғымдағы аяттарға берген түсіндірмелері. 2015;
• Құрманбаев Қ, Есімқұлов Е. Ислам тарихы. Әділетті бес халифа кезеңі (хижраның 11-40/632-661 ж.ж . ) 2 кітап, 2017 ;

     ІV. Аудармалар:

• Әли Жұма. Дінде шектен шыққандар (Ұстанған жолы мен ерекше мән берген мәселелері, арабшадан аударғандар: Әділбаев А, Илимбаев Р, Әлиұлы. Б ), 2016;
• Имам ағзам тағылымы ( арабшадан аударғандар: Әділбаев А:, Илимбаев Р., Әлиұлы Б ), 2015;
• «Қазақстанның Ортағасырлық тарихына қатысты араб дереккөздері», 2016;

1. Сөздіктер :

• Орталықта жасаған көрнекті жоба 50 мыңға жуық сөз кірген «Арабша-қазақша» үлкен сөздіктің дайындалып, 2016 жылы жарық көруі.

Енді  заман талабына жауап беретін, жаңа тұрпатты Қазақша-арабша сөздік құрастыру үстінде.

 Оқу орнының «Нұр-Мүбарак» баспасы  жұмыс істейді.

Мекен-жайы: 050000, Алматы қ., әл-Фараби даңғ., 73.
Байланыс телефондары: тел: +7 (727) 302-09-45, +7 (727) 302-09-40  gzo.nmu@mail.ru